Διαζύγιο και παιδί - Στάδια στην οικογενειακή διάσπαση

A. Στάδια στην οικογενειακή διάσπαση

Η οικογενειακή διάσπαση και το διαζύγιο είναι μία μακριά διαδικασία που περνά ορισμένα στάδια και προκαλεί αλλαγές στα χαρακτηριστικά του οικογενειακού συστήματος. Η συζυγική σχέση κατα­στρέφεται, αλλά το μέλλον των υπολοίπων σχέσεων (γονιού-γονιού, γονιού-παιδιού, παιδιού-παιδιού) θα εξαρτηθεί από το πως θα λυθούν τα προβλήματα που προκαλούνται σε κάθε στάδιο. Η διαδικασία της οικογε­νειακής διάσπασης ακολουθεί πέντε στάδια:

α) Στάδιο αναγνώρισης του προβλήματος (cognition). Αρχίζει από τη στιγμή που ο ένας σύντροφος αναγνωρίζει ότι η συζυγική του σχέση ευ­θύνεται για την προσωπική του δυστυχία.

β) Στάδιο μετά την αναγνώριση του προβλήματος (metacognition). Εμφανίζεται όταν η αποτυχία του γάμου συζητείται ανοιχτά στην οικογένεια. Οι παλιοί ρόλοι καταργούνται και η οικογένεια δοκιμάζει καινούριους.

γ) Στάδιο φυσικού αποχωρισμού (physical separation). Χαρακτηρίζεται από αποδιοργάνωση και αίσθημα απώλειας. Οι δύο γονείς και τα παιδιά είναι αβέβαιοι για το μέλλον. Απρόσμενα οικονομικά και συναισθηματικά προβλήματα μπορεί να εμφανισθούν ξαφνικά και να προκαλέσουν δυσκο­λία σε όλους. Η περίοδος του αποχωρισμού αποτελεί την οξεία φάση του διαζυγίου, η οποία χαρακτηρίζεται από τις μεγαλύτερες αλλαγές και διαρκεί περίπου δύο χρόνια. Στο ένα τρίτο των περιπτώσεων, οι προβληματικές σχέσεις α­νάμεσα στους γονείς συνεχίζονται για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα και εξακολουθούν τουλάχιστον πέντε χρόνια μετά το διαζύγιο. Οι μελέτες δείχνουν ότι σ' αυτές τις περιόδους τα παιδιά δυσκολεύονται στην προ­σαρμογή. Τα δύο σημαντικότερα γεγονότα για τα παιδιά σ' αυτό το στάδιο είναι η ανακοίνωση του διαζυγίου και η αποχώρηση του ενός γονιού. Η αντίδρασή τους σ' αυτά τα γεγονότα δεν είναι προγνωστική για τη μετέπειτα προ­σαρμογή τους.

δ) Στάδιο επαναδιοργάνωσης (reorganization). Η πυρηνική οικογένεια μετατρέπεται σε διπυρηνική με την οργάνωση των δύο σπιτιών. Εξακο­λουθούν οι αλλαγές στη ζωή των παιδιών, αλλά με τρόπο περισσότερο προβλέψιμο. Θα πρέπει να συνηθίσουν τις καινούργιες σχέσεις των γο­νιών τους και, συχνά, τους καινούργιους ερωτικούς/ σεξουαλικούς τους συντρόφους. Ανησυχούν για την υγεία του γονιού που έχει φύγει και για τη σχέση του μαζί τους, ιδιαίτερα όταν έχουν ξαναπαντρευτεί.

ε) Στάδιο επαναπροσδιορισμού (redefinition). Τα μέλη της οικογένειας ε­παναπροσδιορίζουν τους ρόλους τους. Το κρίσιμο σημείο, για να συνεχι­σθούν οι σχέσεις μέσα στην οικογένεια, είναι να διευρυνθεί η θεώρηση της οικογένειας, ώστε να περιλάβει τους νέους συντρόφους των πρώην συζύγων και να συμβιβάσει τα δύο νοικοκυριά. Όπου υπάρχει κοινωνική άρνηση στο να γίνουν αποδεκτές οι νέες οικογενειακές δομές, είναι πολύ δύσκολη η αλλαγή ώστε να περιληφθούν στην οικογένεια όλα τα μέλη.

Κάθε στάδιο σ'αυτή τη μετάβαση χρειάζεται χρόνο και μία σειρά από δύσκολες αποφάσεις(Τσίτουρα, 2005).

Σχετικά άρθρα