Σταδιοποίηση και θεραπευτική προσέγγιση της ΧΑΠ

Η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), είναι μια συχνή νόσος που μπορεί να προληφθεί και να αντιμετωπιστεί. Χαρακτηρίζεται από μόνιμο περιορισμό της ροής του αέρα ο οποίος είναι συνήθως προοδευτικός και σχετίζεται με μια ενισχυμένη, χρόνια φλεγμονώδη αντίδραση στους πνεύμονες που οφείλεται σε βλαβερά σωματίδια ή αέρια. Οι παροξύνσεις και οι συννοσηρότητες συνεισφέρουν στη συνολική βαρύτητα της νόσου.

Η βαρύτητα της νόσου βασίζεται στην αξιολόγηση των παρακάτω σημείων:

  • Συμπτώματα του ασθενή (δύσπνοια, χρόνιος βήχας, χρόνια παραγωγή πτυέλων).
  • Βαθμό περιορισμού της εκπνευστικής ροής (με σπιρομέτρηση).
  • Κίνδυνο εμφάνισης παροξύνσεων.
  • Παρουσία συννοσηροτήτων.

Οι νέες οδηγίες της GOLD (Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease) προτείνουν την κατηγοριοποίηση των ασθενών με ΧΑΠ σε ομάδες με βάση τη συνδυαστική αξιολόγηση των συμπτωμάτων του ασθενή, τη σπιρομετρική ταξινόμηση (GOLD Grade) και τον κίνδυνο εμφάνισης παροξύνσεων.

Εκτίμηση της ΧΑΠ

Αναθεωρημένες κατευθυντήριες οδηγίες GOLD 2017

Ομαδοποίηση ασθενών με ΧΑΠ και φαρμακευτική αγωγή συντήρησης

Ομάδα Κατηγοριοποίηση της σοβαρότητας περιορισμού ροής αέρα στην ΧΑΠ* Συστάσεις Θεραπεία (δείτε επεξηγήσεις)

A

Χαμηλός κίνδυνος

Λιγότερα συμπτώματα

Παροξύνσεις ανά έτος 0 ή 1 και χωρίς νοσηλεία για παρόξυνση

mMRC 0-1

CAT <10

Gold 1

  • Ήπια.
  • FEV1/FVC <0,70.
  • FEV1≥80% της προβλεπόμενης τιμής.
  • Διακοπή καπνίσματος (και με την βοήθεια φαρμάκων).
  • Άσκηση.
  • Εμβολιασμός έναντι της γρίπης και του πνευμονιόκκοκου.
  • Αγωγή με: SAMA ή SABA ή LAMA ή LABA (ανάλογα με την απάντηση).
  • Συνέχιση της αγωγής εφόσον αποδεικνύεται το όφελός της.

B

Χαμηλός κίνδυνος

Περισσότερα συμπτώματα

Παροξύνσεις ανά έτος 0 ή 1 και χωρίς νοσηλεία για παρόξυνση

mMRC ≥2

CAT ≥10

Gold 2

  • Μέτρια.
  • FEV1/FVC <0,70.
  • 50%≤FEV1<80% της προβλεπόμενης τιμής.
  • Διακοπή καπνίσματος (και με την βοήθεια φαρμάκων).
  • Άσκηση.
  • Πνευμονική αποκατάσταση.
  • Εμβολιασμός έναντι της γρίπης και του πνευμονιόκκοκου.
  • Αρχική αγωγή: LABA ή LAMA.
  • Επί εμμονής των συμπτωμάτων προσθήκη και LAMA ή LABA.
  • Σε πιο έντονα συμπτώματα μπορεί να γίνει έναρξη με συνδυασμό LABA και LAMA.

C

Υψηλός κίνδυνος

Λιγότερα συμπτώματα

Παροξύνσεις ανά έτος ≥2 ή ≥1 και νοσηλεία για παρόξυνση

mMRC 0-1

CAT <10

Gold 3

  • Σοβαρή.
  • FEV1/FVC <0,70.
  • 30%≤FEV1<50% της προβλεπόμενης τιμής.
  • Διακοπή καπνίσματος (και με την βοήθεια φαρμάκων).
  • Άσκηση.
  • Πνευμονική αποκατάσταση.
  • Εμβολιασμός έναντι της γρίπης και του πνευμονιόκκοκου.
  • Αρχική αγωγή: LAMA.
  • Σε συχνές παροξύνσεις: LAMA+LABA (κατά προτίμηση) ή LABA + ICS.

D

Υψηλός κίνδυνος

Περισσότερα συμπτώματα

Παροξύνσεις ανά έτος ≥2 ή ≥1 και νοσηλεία για παρόξυνση

mMRC ≥2

CAT ≥10

Gold 4

  • Πολύ σοβαρή.
  • FEV1/FVC <0,70
  • FEV1<30% της προβλεπόμενης τιμής.
  • Διακοπή καπνίσματος (και με την βοήθεια φαρμάκων).
  • Άσκηση.
  • Πνευμονική αποκατάσταση.
  • Εμβολιασμός έναντι της γρίπης και του πνευμονιόκκοκου.
  • Αρχική αγωγή: LABA+LAMA (σε περίπτωση μονοθεραπείας, για την πρόληψη των παροξύνσεων προτιμάται ο  LAΜA σε σχέση με τον LAΒA). Σε περίπτωση υποψίας συνδρόμου αλληλοεπικάλυψης άσθματος και ΧΑΠ αγωγή με LABA+ICS.
  • Σε συχνές παροξύνσεις: LAMA+LABA+ICS. Στην περίπτωση μη καλής ανταπόκρισης στην αγωγή με LABA+ICS προστίθεται και LAMA.
  • Σε μη ανταπόκριση στην αγωγή με LAMA+LABA+ICS:
    • Σε ασθενείς με χρόνια βρογχίτιδα και FEV1<50% + ροφλουμιλάστη
    • Προσθήκη ενός μακρολιδίου (αζιθρομυκίνη).

 

*Βασιζόμενη στην μέτρηση της FEV1 μετά από βρογχοδιαστολή.

Modified Medical Research Council (mMRC) Questionnaire for Assessing the Severity of Breathlessness (τροποποιημένο ερωτηματολόγιο αξιολόγησης της σοβαρότητας της δύσπνοιας του Βρετανικού Συμβουλίου Ιατρικής Έρευνας).

Αξιολόγηση της δύσπνοιας με το ερωτηματολόγιο mMRC (βαθμός δύσπνοιας σε 5βάθμια κλίμακα, μέσω απλών ερωτήσεων σχετικά με την ανταπόκριση στο βάδισμα, ικανότητα για άσκηση
Βαθμός Περιγραφή δύσπνοιας
0 Έχω δύσπνοια μόνο στην έντονη άσκηση
1 Έχω δύσπνοια όταν βαδίζω γρήγορα σε επίπεδο έδαφος ή βαδίζω σε μικρή ανηφόρα
2 Βαδίζω πιο αργά από άτομα της ίδιας ηλικίας λόγω δύσπνοιας ή πρέπει να σταματήσω για μια ανάσα όταν βαδίζω με το δικό μου ρυθμό σε επίπεδο έδαφος
3 Σταματάω για μια ανάσα μετά από 100 μέτρα περίπου περπάτημα ή μετά από λίγα λεπτά σε επίπεδο έδαφος
4 Έχω τόση δύσπνοια που δεν μπορώ να βγω από το σπίτι ή έχω δύσπνοια ακόμη και όταν ντύνομαι

 

COPD Assessment Test (CAT) {ερωτηματολόγιο (τεστ) αξιολόγησης για την ΧΑΠ} - Συμπληρώσετε το ερωτηματολόγιο στα Ελληνικά on-line κάνοντας κλικ εδώ.

Επεξηγήσεις:

ΧΑΠ = Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια

GOLD = Global Initiative for Chronic Obstructive Lung Disease (http://www.goldcopd.org)

FEV1 = Forced Expiratory Volume in 1 second (Δυναμικά εκπνευόμενος όγκος το 1 δευτερόλεπτο)

FVC = Forced Vital Capacity (Δυναμική Ζωτική Χωριτικότητα)

SABA (Short-Acting Beta2-Agonist) = Βραχείας διάρκειας β2 αγωνιστής

SAMA (Short-Acting Muscarinic Antagonist) = Βραχείας διάρκειας μουσκαρινικός ανταγωνιστής (αντιχολινεργικό)

LABA (Long-Acting Beta2-Agonist) = Μακράς διάρκειας β2 αγωνιστής

LAMA (Long-Acting Muscarinic Antagonist) = Μακράς διάρκειας μουσκαρινικός ανταγωνιστής (αντιχολινεργικό)

ICS (Inhaled Corticosteroid) = Εισπνεόμενο κορτικοειδές

PDE4 inhibitors (Phosphodiesterase-4 inhibitor) = Αναστολέας της φωσφοδιεστεράσης 4

 

Πηγή:

Σχετικά άρθρα