Αυτομέτρηση σακχάρου αίματος

Η μέτρηση του σακχάρου στο αίμα αποτελεί τη μόνη αξιόπιστη πηγή πληροφοριών για το επίπεδο ρύθμισης του σακχαρώδη διαβήτη (η αυτομέτρηση του σακχάρου στα ούρα δεν εφαρμόζεται πλέον).

Αυτομέτρηση σακχάρου αίματοςΟι τιμές του σακχάρου του αίματος που λαμβάνονται από την τακτική μέτρηση από τον ίδιο τον ασθενή έχουν καθοριστική σημασία για τη ρύθμιση του σακχαρώδη διαβήτη και αποτελούν τη βάση για τις οποιεσδήποτε αποφάσεις σχετικές με τη θεραπεία.

Με την βοήθεια αυτών των μετρήσεων ο γιατρός μπορεί να καθορίσει τη σωστή δόση των αντιδιαβητικών δισκίων ή της ινσουλίνης που χρειάζεται ο ασθενής για την θεραπεία του, αλλά και το ίδιο άτομο που πάσχει από διαβήτη μπορεί ανά πάσα στιγμή να διαπιστώσει αμέσως αν το σάκχαρο του αίματός του είναι πολύ χαμηλό, πολύ υψηλό ή φυσιολογικό, να επιβεβαιώσει μια υπογλυκαιμία και να την αντιμετωπίσει καθώς και να διαπιστώσει την απορρύθμιση του διαβήτη του και να καλέσει άμεσα το γιατρό του.

Η συχνότητα, με την οποία τα άτομα με ΣΔ τύπου 2 πρέπει να μετράνε το σάκχαρο τους εξαρτάται από το είδος και το στόχο της θεραπείας και το επίπεδο ρύθμισης του διαβήτη.

Τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 που κάνουν μόνο δίαιτα ή παίρνουν και αντιδιαβητικά δισκία χρειάζεται να μετράνε το σάκχαρο τους καθημερινά μέχρι να επιτύχουν τις τιμές του σακχάρου του αίματος, που θεωρούνται από το γιατρό τους ως ικανοποιητικές.

Τα νεαρά σε ηλικία άτομα με διαβήτη είναι αναγκαίο να πετυχαίνουν και να διατηρούν τιμές σακχάρου αίματος που βρίσκονται όσο πιο κοντά γίνεται στα φυσιολογικά όρια, ώστε να αποφύγουν στο μέλλον τις επιπλοκές του διαβήτη, ενώ στα μεγάλης ηλικίας άτομα πρωταρχικός στόχος είναι η απουσία συμπτωμάτων που οφείλονται στο διαβήτη.

Όταν επιτευχθεί ένα ικανοποιητικό επίπεδο ρύθμισης, μπορεί να φθάνουν και λίγες μετρήσεις την εβδομάδα ή το μήνα, εκτός αν μεσολαβήσει κάποια σημαντική αλλαγή στην καθημερινή ζωή του ατόμου με διαβήτη. Θα πρέπει όμως να γίνεται μέτρηση του σακχάρου του αίματος σε όλες τις έκτακτες καταστάσεις (π.χ ασυνήθιστα έντονη σωματική άσκηση) ή όταν υπάρχουν κάποια αδικαιολόγητα συμπτώματα.

Τα άτομα με ΣΔ τύπου 2 που κάνουν ινσουλίνη θα πρέπει να μετράνε το σάκχαρο τους καθημερινά, ίσως και αρκετές φορές την ημέρα όσο δεν επιτυγχάνουν σταθερά ένα ικανοποιητικό επίπεδο ρύθμισης ή όταν χρειάζεται να διατηρούν τιμές σακχάρου αίματος κοντά ή μέσα στα φυσιολογικά όρια.

Σε κάθε περίπτωση, ο γιατρός είναι εκείνος που θα συνεκτιμήσει τους παράγοντες που αναφέρθηκαν παραπάνω και θα καθορίσει τη συχνότητα που θα πρέπει να γίνονται οι αυτομετρήσεις του σακχάρου στο αίμα.

Η ερμηνεία των μετρήσεων, όπως και ο καθορισμός της ώρας της ημέρας που πρέπει να γίνονται οι μετρήσεις από το κάθε άτομο με διαβήτη, είναι στην ευθύνη του γιατρού.

Τα άτομα με διαβήτη που κάνουν μόνο δίαιτα ή παίρνουν και αντιδιαβητικά δισκία είναι σκόπιμο αρχικά να μετρούν το πρωινό σάκχαρο νηστικοί. Αυτό έχει βρεθεί ότι σχετίζεται καλά με το βαθμό της ρύθμισης του διαβήτη, όπως αυτός εκτιμάται με τη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη.

Όταν οι τιμές του σακχάρου αυτού είναι ικανοποιητικές, θα πρέπει να μετρώνται και οι μεταγευματικές τιμές (δύο ώρες μετά τα κύρια γεύματα) με σκοπό και αυτές να είναι στα επιθυμητά πλαίσια, γιατί έχει βρεθεί ότι και όταν μόνον αυτές είναι υψηλές, υπάρχει αυξημένος κίνδυνος επιπλοκών μελλοντικά. Σε περίπτωση αποτυχίας ικανοποιητικών τιμών μετά τα γεύματα πρέπει να γίνεται αναπροσαρμογή της διατροφής και της φαρμακευτικής αγωγής από τον θεράποντα γιατρό.

Στα άτομα με διαβήτη που παίρνουν ινσουλίνη, το σάκχαρο του αίματος πρέπει να μετράται λίγο πριν τα κύρια γεύματα. Μόνον έτσι είναι δυνατή η σύγκριση των λαμβανομένων τιμών, γιατί αυτές είναι ανεξάρτητες από την ποσότητα του γεύματος. Με βάση αυτές τις προγευματικές τιμές γίνεται ο προσδιορισμός της σωστής δόσης ινσουλίνης.

Προκειμένου να αποφύγουμε τη χορήγηση υψηλότερων δόσεων ινσουλίνης από αυτές που πρέπει και να μην προκληθεί υπογλυκαιμία, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στον υπολογισμό της δόσης της ινσουλίνης, οι χαμηλότερες τιμές σακχάρου που παρατηρούνται πριν τα γεύματα απ΄ ότι μετά τα γεύματα. Όταν τα άτομα αυτά κάνουν μείγμα ινσουλίνης ή γενικά όταν κάνουν και ινσουλίνη ταχείας δράσης μπορεί να χρειάζεται να μετρηθεί το σάκχαρο στο αίμα και μεταγευματικά, αλλά αυτό θα το καθορίσει ο γιατρός τους.

Στα άτομα με διαβήτη τύπου 2 που κάνουν και βραδινή ινσουλίνη είναι πολύ σημαντική και η τιμή του σακχάρου που έχουν στο αίμα τους πριν κοιμηθούν. Η τιμή αυτή δεν πρέπει να είναι πολύ χαμηλή, για να μην υπάρχει κίνδυνος υπογλυκαιμίας τη νύκτα (που μπορεί να μην γίνει αντιληπτή).

Τέλος σε ορισμένες ιδιαίτερες περιπτώσεις, π.χ εμφάνιση πρωινής υπογλυκαιμίας ο γιατρός μπορεί να υποδείξει να γίνει μέτρηση του σακχάρου του αίματος και στη διάρκεια της νύκτα, π.χ στις 3 το πρωί.

Σχετικά άρθρα