Ο παρακάτω κατάλογος περιλαμβάνει μερικά από τα ορόσημα για τη ζωή των παιδιών από το πρώτο έως το πέμπτο έτος της ηλικίας τους. Τα ορόσημα αυτά αναφέρονται με τη σειρά κατά την οποία συνήθως παρουσιάζονται, ανάλογα με την ηλικία του παιδιού. Αφού όμως το κάθε παιδί αναπτύσσει δικό του, ξεχωριστό χρονοδιάγραμμα, μπορεί κάποιο συγκεκριμένο παιδί να βρίσκεται μπροστά ή πίσω από τον στατιστικό μέσο όρο. Συμβουλευτείτε τον ειδικό σας σε περίπτωση που το παιδί σας επιμένει να παρουσιάζει καθυστέρηση στο να φτάσει κάποια από τα ορόσημα αυτά, ή αν σας απασχολεί κάποιο άλλο ζήτημα σχετικό με την ανάπτυξη του.
Ηλικία
Ορόσημο
1-2 ετών
Αρχίζει να εξερευνά το περιβάλλον, μπαίνει μέσα σε πράγματα
Παίρνει έναν ύπνο μεγάλης διάρκειας κάθε μέρα
Παίζει μόνο του για μικρά χρονικά διαστήματα
Αρχίζει να εξερευνά το σώμα του
2-3 ετών
Τρέχει, σκαρφαλώνει, σπρώχνει, τραβάει. Παρουσιάζει μεγάλη ενεργητικότητα
Τα γόνατά του παρουσιάζουν καμπύλωση προς τα μέσα
Τρώει μόνο του χρησιμοποιώντας δάχτυλα, κουτάλι και ποτήρι
Μπορεί να βγάζει μόνο του κάποια από τα ρούχα του
Εξερευνά τα γεννητικά του όργανα
Κοιμάται λιγότερο, ξυπνά εύκολα
Του αρέσουν τα προγράμματα
Αναστατώνεται όταν η μητέρα του λείπει τη νύχτα
θέλει να κάνει πράγματα μόνο του
Διστάζει και είναι αναποφάσιστο. Αλλάζει εύκολα γνώμη
Παρουσιάζει ξεσπάσματα εκνευρισμού. Παρουσιάζει συχνές αλλαγές στη διάθεση
Μιμείται τους ενήλικες
Παίζει κοντά σε παιδιά της ηλικίας του, όχι όμως μαζί τους
Δεν έχει ακόμη την ικανότητα να μοιράζεται, να περιμένει, να πηγαίνει με τη σειρά του και να υποχωρεί
Του αρέσουν τα παιχνίδια με το νερό
Προσπαθεί να παρατείνει την «ιεροτελεστία» του καληνυχτίσματος
Χρησιμοποιεί μεμονωμένες λέξεις και σύντομες προτάσεις
Είναι συχνά αρνητικό. Λέει «όχι»
Καταλαβαίνει περισσότερα απ' όσα μπορεί να εκφράσει
3-4 ετών
Τρέχει, πηδά και σκαρφαλώνει
Τρώει μόνο του. Πίνει χωρίς πρόβλημα από το ποτήρι
Μπορεί και μεταφέρει πράγματα χωρίς να τα ρίχνει
Μπορεί να βοηθά στο ντύσιμο και το γδύσιμο του
Μπορεί να μην κοιμάται το μεσημέρι, παίζει όμως ήσυχα
Αντιδρά απέναντι στους ενήλικες. Αποζητά την επιβεβαίωση
Είναι ευαίσθητο στα αρνητικά σχόλια
Συνεργάζεται, του αρέσει να κάνει απλά θελήματα
Βρίσκεται στο στάδιο τού «Κι εγώ!». Επιθυμεί να το συμπεριλαμβάνουν οι άλλοι στις δραστηριότητές τους
Εκφράζει περιέργεια για ανθρώπους και πράγματα
Επιδεικνύει γόνιμη φαντασία. Μπορεί να φοβάται το σκοτάδι ή τα ζώα
Μπορεί να δημιουργήσει έναν φανταστικό σύντροφο
Μπορεί να σηκώνεται από το κρεβάτι του τη νύχτα
Είναι ομιλητικό. Διατυπώνει σύντομες προτάσεις
Μπορεί να περιμένει τη σειρά του. Επιδεικνύει λίγη υπομονή
Μπορεί να αναλαμβάνει κάποιες ευθύνες, όπως το να τακτοποιεί τα παιχνίδια του
Παίζει ήσυχα όταν είναι μόνο του, στο ομαδικό παιχνίδι όμως μπορεί να προκαλεί αναστάτωση
Δείχνει προσκόλληση στον γονιό του αντίθετου φύλου
Ζηλεύει, ιδιαίτερα αν υπάρχει νέο μωρό στην οικογένεια
Επιδεικνύει αισθήματα ενοχής
Εκφράζει συναισθηματική ανασφάλεια κλαψουρίζοντας και κλαίγοντας, ζητώντας επιβεβαίωση ότι το αγαπούν
Εκφράζει το άγχος που νιώθει πιπιλώντας τον αντίχειρα ή δαγκώνοντας τα νύχια του
4-5 ετών
Συνεχίζει να παίρνει ύψος και βάρος
Συνεχίζει να αναπτύσσει την ικανότητα συντονισμού των κινήσεών του
Παρουσιάζει ομαλές συνήθειες διατροφής, ύπνου, ούρησης και αφόδευσης
Παρουσιάζει μεγάλη ενεργητικότητα
Ξεκινά να κάνει πράγματα, χωρίς όμως απαραίτητα και να τα αποτελειώνει
Επιδεικνύει τάσεις αυταρχισμού, καυχιέται για τον εαυτό του
Παίζει με τους άλλους, προσπαθεί όμως να επιβληθεί
Εμπλέκεται σε βραχύβιους τσακωμούς
Μιλά καθαρά και με οίστρο
Διηγείται ιστορίες, υπερβάλλει
Χρησιμοποιεί τις λέξεις που αναφέρονται στις σωματικές ανάγκες με χαζό τρόπο
Επινοεί λέξεις δίχως νόημα με πολλές συλλαβές
Γελάει, χαζογελά «κακαρίζοντας»
Χασομεράει
Πλένεται όποτε του πουν
Βρίσκεται στο στάδιο του «Πώς;» και του «Γιατί;»
Επιδεικνύει εξάρτηση από τους συνομηλίκους του
Βιβλιογραφία:
Wyckoff J. & Unell B. C. (2004). Πειθαρχία χωρίς ξύλο και φωνές.Αθήνα: Maxi Guide.